Czy emeryci powinni otrzymać świadczenie 800 plus za lata, w których wychowywali dzieci bez wsparcia państwa? Sprawa, która wzbudza ogromne emocje, doczekała się oficjalnej opinii prawnej. Eksperci przeanalizowali petycję w tej sprawie i ocenili jej zgodność z obowiązującym prawem. Wnioski nie pozostawiają złudzeń — choć postulat ma silny wydźwięk społeczny, jego realizacja napotyka poważne bariery prawne i finansowe.

Seniorzy chcą rekompensaty za wychowanie dzieci bez wsparcia

Pomysł wstecznego świadczenia 800 plus dla seniorów pojawił się już w 2023 roku. Autorzy petycji skierowanej do Sejmu argumentują, że obecni emeryci wychowywali dzieci w czasach, gdy państwo nie oferowało żadnego systemowego wsparcia. Jak podkreślają w piśmie, w latach 90. kryteria dochodowe dla zasiłków rodzinnych były tak rygorystyczne, że większość pracujących rodziców nie miała szans na pomoc finansową. Tymczasem dziś program „Rodzina 800+” gwarantuje wsparcie w wysokości 800 zł miesięcznie na każde dziecko – co przez 18 lat oznacza nawet 172 800 zł. Emeryci wskazują, że to ich dzieci obecnie pracują, płacą podatki i utrzymują budżet państwa. Ich zdaniem sprawiedliwość wymaga, by otrzymali rekompensatę – w formie dodatku do emerytury, np. 800 zł za każde wychowane dziecko.

Stanowisko rządu: brak podstaw prawnych do wstecznego świadczenia

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie odniosło się bezpośrednio do żądania emerytów, ale wskazało, że obecne przepisy nie przewidują dodatku emerytalnego z tytułu wychowania dzieci. Resort przypomniał, że zgodnie z ustawą z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, świadczenie 800 plus przysługuje wyłącznie na dzieci pozostające pod opieką rodziców lub opiekunów, a beneficjentem jest dziecko, nie rodzic. Orzecznictwo sądów administracyjnych również potwierdza to stanowisko – świadczenie ma charakter celowy i bieżący, służący pokryciu kosztów wychowania, a nie rekompensacie za przeszłość.

Opinia prawna z 2025 roku: wniosek do odrzucenia

Przełom w sprawie nastąpił we wrześniu 2025 roku, kiedy opublikowano opinię prawną Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji. Dokument analizował petycję nr BKSP-155-X-539/25 i wskazał liczne wątpliwości:

• Zbyt wąski krąg uprawnionych – projekt przewidywał świadczenie tylko dla rodziców-emerytów, pomijając opiekunów prawnych, rodziny zastępcze czy dyrektorów DPS.
• Problemy z weryfikacją prawa do świadczenia – warunek, by dziecko obecnie pracowało i płaciło podatki w Polsce, byłby trudny do potwierdzenia.
• Naruszenie zasady „lex retro non agit” – prawo nie może działać wstecz, a proponowane świadczenie rekompensowałoby działania sprzed lat.
• Wątpliwości konstytucyjne – pomysł mógłby naruszać zasadę równości wobec prawa oraz proporcjonalności wydatków publicznych.

W efekcie opinia prawna rekomendowała odrzucenie petycji. Komisja do Spraw Petycji przychyliła się do tej rekomendacji w październiku 2025 r.

Spór polityczny i głosy w Sejmie

Niektórzy posłowie, w tym Urszula Rusecka (PiS), zwrócili uwagę, że choć pomysł w obecnej formie jest trudny do realizacji, warto rozważyć inne formy wsparcia. Poseł Rusecka pytała resort pracy, czy prowadzone są prace nad dodatkiem emerytalnym dla rodziców, którzy wychowali większą liczbę dzieci. Jak jednak odpowiedział przedstawiciel ministerstwa, takie prace nie są obecnie prowadzone.

Alternatywa: jednorazowa rekompensata zamiast 800 plus

Eksperci finansowi i prawnicy wskazują, że bardziej realnym rozwiązaniem mogłaby być jednorazowa rekompensata dla seniorów – symboliczna forma uznania dla tych, którzy wychowali dzieci bez pomocy państwa. Propozycje mówią o kwotach rzędu kilkunastu lub kilkudziesięciu tysięcy złotych na dziecko, co byłoby mniejszym obciążeniem dla budżetu niż comiesięczne wypłaty. Taka forma świadczenia wymagałaby jednak szczegółowych regulacji dotyczących kwalifikacji, dowodów wychowania oraz podziału środków między rodziców.

Perspektywy: małe szanse na realizację pomysłu

W projekcie ustawy budżetowej na 2026 rok nie przewidziano środków na wsteczne świadczenie 800 plus dla seniorów. Rząd planuje kontynuację dotychczasowych programów: „Rodzina 800+”, „Dobry start”, „Za życiem” oraz wypłatę 13. i 14. emerytury. Na dziś szanse na wprowadzenie dodatku emerytalnego w formie 800 plus są znikome. Jak wskazuje opinia prawna z 2025 roku, realizacja postulatu wymagałaby zmian konstytucyjnych, ogromnych nakładów finansowych i precyzyjnych przepisów wykonawczych.

Podsumowanie: między poczuciem sprawiedliwości a realiami budżetu

Debata o 800 plus dla seniorów pokazuje, jak silne emocje budzą kwestie sprawiedliwości międzypokoleniowej. Dla wielu starszych osób to symboliczne wyrównanie krzywd, dla innych – niebezpieczny precedens finansowy. Na razie wszystko wskazuje, że projekt nie ma szans na realizację, ale temat może powracać w kolejnych latach, szczególnie w kontekście polityki demograficznej i reformy systemu emerytalnego.