Wraz ze startem sezonu grzewczego 2025/2026 gminy w całej Polsce przypominają o obowiązkach, które spoczywają na właścicielach i zarządcach budynków korzystających ze źródeł ogrzewania. Brak terminowego dopełnienia formalności – w tym złożenia deklaracji do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) – może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi. To jednak nie jedyny obowiązek, o którym należy pamiętać. Zaniedbania w zakresie przeglądów i czyszczenia kominów mogą prowadzić nie tylko do mandatów, ale i dramatycznych skutków zagrażających życiu.

CEEB – obowiązek, który dotyczy każdego właściciela źródła ogrzewania

Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2021 r., każdy właściciel lub zarządca budynku, w którym znajduje się jakiekolwiek źródło ogrzewania, ma obowiązek zgłoszenia go do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Wynika to z art. 27g ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Celem ewidencji jest walka ze smogiem i usprawnienie procesu wymiany tzw. „kopciuchów”.

Do kiedy należy złożyć deklarację?

• Źródła ciepła uruchomione przed 1 lipca 2021 r.
  Deklarację należało złożyć do 30 czerwca 2022 r.
  Jeśli nie została jeszcze złożona – trzeba zrobić to jak najszybciej.
• Źródła uruchomione po 1 lipca 2021 r.
  Deklarację należy złożyć w ciągu 14 dni od uruchomienia.

Deklarację można złożyć elektronicznie przez stronę: https://zone.gunb.gov.pl/ lub w formie papierowej w urzędzie gminy.

Kara za brak zgłoszenia

Brak deklaracji to wykroczenie zagrożone grzywną do 5 tys. zł. Warto jednak wiedzieć, że osoba, która złoży deklarację po terminie, ale przed rozpoczęciem czynności kontrolnych, może uniknąć kary.

Gminy apelują o uzupełnienie zaległości – przykładem jest gmina Rokietnica (woj. wielkopolskie), która przypomina, że zgłoszeniu podlegają także:

• kominki,
• kozy,
• piece kaflowe,
• wszystkie inne miejscowe ogrzewacze pomieszczeń.

Przeglądy kominiarskie – kolejny obowiązek, o którym nie wolno zapominać

Zgłoszenie do CEEB to dopiero pierwszy krok. Każdy właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek regularnie kontrolować stan kominów i dbać o ich czystość. Od niedawna proces ten jest dodatkowo monitorowany – wszystkie protokoły z przeglądów trafiają bezpośrednio do systemu CEEB jako e-protokoły, co znacząco ułatwia gminom wyłapywanie nieprawidłowości.

Jak umówić przegląd kominiarski?

Można to zrobić przez stronę: https://zone.gunb.gov.pl/pl/przeglad-kominowy wybierając kominiarza pracującego w okolicy danej nieruchomości.

Jak często trzeba wykonywać przegląd i czyszczenie kominów?

Zgodnie z Prawem budowlanym oraz rozporządzeniem MSWiA:

1. Kontrola stanu technicznego przewodów kominowych

• minimum raz w roku,
• obejmuje przewody: dymowe, spalinowe oraz wentylacyjne.

2. Czyszczenie przewodów kominowych

• Piece na paliwo stałe (węgiel, drewno, pellet, ekogroszek): co najmniej raz na 3 miesiące.
• Piece na paliwo płynne lub gazowe: co najmniej raz na 6 miesięcy.
• Przewody wentylacyjne: minimum raz w roku.

Kontrole mogą wykonywać wyłącznie osoby z kwalifikacją mistrza kominiarskiego lub z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi.

Mandat to najmniejszy problem. Zaniedbania mogą kosztować majątek – a nawet życie

Za brak przeglądu kominiarskiego grozi mandat w wysokości 500 zł, który może nałożyć powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. Prawdziwe ryzyko jest jednak znacznie poważniejsze.

Niesprawne lub zapchane przewody kominowe mogą prowadzić do:

• pożaru budynku,
• zaczadzenia mieszkańców (tlenkiem węgla).

W sezonie grzewczym 2024/2025 tylko od 1 października trzy osoby w Polsce zmarły w wyniku zatrucia czadem – pokazuje to skalę zagrożenia.

Uwaga na ubezpieczenia!

Jeśli dojdzie do pożaru, a system CEEB wykaże brak aktualnych przeglądów oraz czyszczenia kominów, ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania. W praktyce oznacza to utratę całego dorobku życia.

Podsumowanie – o czym musi pamiętać każdy właściciel nieruchomości przed sezonem 2025/2026?

• zgłoszenie wszystkich źródeł ciepła do CEEB,
  aktualizacja deklaracji po wymianie pieca,
  regularne przeglądy kominiarskie,
  cykliczne czyszczenie kominów zgodnie z przepisami,
  zachowanie e-protokołów w systemie.

Dopełnienie tych obowiązków nie tylko pozwala uniknąć kar finansowych, lecz przede wszystkim chroni zdrowie, życie i majątek mieszkańców.