W odpowiedzi na rosnące temperatury lato za latem – resort pracy zapowiada zaostrzenie regulacji dotyczących pracy w upale. Nowością ma być kara grzywny w przedziale od 1 000 do 30 000 zł dla pracodawcy, który dopuści do wykonywania pracy w warunkach zagrażających zdrowiu pracownika z powodu temperatury. Choć pierwotnie planowano wprowadzenie przepisów już od 1 czerwca 2025 r., najnowszy projekt wskazuje, że regulacje zaczną obowiązywać dopiero 1 stycznia 2027 r.
Nowe przepisy przewidują wyraźne limity temperatur: praca na otwartym terenie przy upale ponad 32 °C (przy wysiłku fizycznym) ma zostać wstrzymana, a w pomieszczeniach – powyżej 35 °C. W artykule analizujemy obowiązki pracodawców, sankcje, aktualne prawo i praktyczne wskazówki.
Upał a obowiązki pracodawcy – co przewiduje Kodeks pracy
Choć w prawie pracy nie ma obecnie określonej maksymalnej temperatury, Kodeks pracy nakłada ogólny obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Gdy warunki atmosferyczne pogarszają warunki pracy, pracodawca jest zobowiązany do podjęcia działań naprawczych – np. wprowadzenia dodatkowych przerw czy skrócenia czasu pracy.
W praktyce można spotkać dobre praktyki takie jak:
- zapewnienie napojów pracownikom, gdy temperatura w pomieszczeniu przekracza 28 °C,
- instalacja wentylacji lub klimatyzacji w pomieszczeniach,
- umożliwienie wcześniejszego zakończenia pracy – jeśli to możliwe, bez obniżania wynagrodzenia.
Jednak obecne prawo daje pracodawcy dużą swobodę – brak sztywnych limitów temperatury oznacza, że wiele zależy od interpretacji warunków lokalnych i oceny ryzyka.
Planowane zmiany – nowe obowiązki i temperatury krytyczne. Zakazy pracy przy określonych temperaturach
Projekt nowelizacji rozporządzenia MRPiPS przewiduje, że:
- przy pracy na otwartym powietrzu z wysiłkiem fizycznym: maksymalna dopuszczalna temperatura 32 °C;
- w pomieszczeniach zamkniętych: 35 °C jako górna granica temperatury do wykonywania pracy;
- w wyjątkowych przypadkach, gdy warunki technologiczne nie pozwalają na wstrzymanie pracy – mogą obowiązywać wyjątki z zachowaniem środków ostrożności.
Gdyby pracodawca dopuścił pracę powyżej tych limitów – projekt zakłada sankcje karne.
Nowe kary – zakres i kwoty
Zgodnie z projektem, pracodawca może zostać ukarany grzywną od 1 000 do 30 000 zł za niedotrzymanie wymagań dotyczących pracy w warunkach upalnych.
Sankcja miałaby charakter wykroczenia wobec przepisów BHP, związanych z niedbanie o warunki pracy.